بررسی اثر عصاره الکلی گیاه زعفران(crocus sativus l. )برروی سیستم قلب و عروق و تداخل اثر آن با سیستم کولینرژیک، آدرنرژیک و نیتریک اکساید در موش صحرایی نر

زعفران گیاهی تجاری است که از دیرباز به منظور درمان بسیاری از اختلالات از جمله درمان فشار خون مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور بررسی مکانیسم اثر احتمالی این گیاه تحقیق حاضر بصورت زیر انجام شده است: 20 سر موش صحرایی نر بالغ از نژاد ویستار با میانگین وزنی 200 گرم به مدت یک هفته در شرایط نرمال 12 ساعت تاریکی و 12 ساعت روشنایی در حیوان خانه نگهداری شده اند تا از سلامتی آن ها اطمینان حاصل شود. سپس رت ها بصورت تصادفی به چهار گروه تقسیم و هر رت از طریق تزریق داخل صفاقی سدیم پنتوباربیتال بیهوش شده است. ضربان قلب و الکتروکاردیوگرام از طریق الکترودهای اشتقاق استاندارد اندامی که از طریق دستگاه bio amplifier به پاورلب متصل بودند ثبت و بررسی گردید. گروه یک شامل پنج رت بود که الکتروکاردیوگرام و ضربان قلب آن ها در شرایط بیهوشی، قبل و بعد از تزریق درون صفاقی عصاره الکلی زعفران با دوز 200 mg/kg و حلال عصاره (حالت شاهد) ثبت گردید. گروه دو نیز شامل پنج رت بود که الکتروکاردیگرام و ضربان قلب در شرایط مشابه، بعد از تزریق درون صفاقی استیل کولین و عصاره زعفران توأم با استیل کولین ثبت گردید. گروه سه همچنین شامل پنج رت بود که پارامترهای مذکور در شرایط مشابه، بعد از تزریق درون صفاقی اپی نفرین و عصاره زعفران توأم با اپی نفرین ثبت گردید و در آخر گروه چهار نیز شامل پنج رت بود که در آن پارامترهای ذکر شده در شرایط مشابه، بعد از تزریق l-name و عصاره زعفران توأم با l-name ثبت گردید. آنالیز داده ها به کمک نرم افزار spss و با استفاده از paired samples test با در نظر گرفتن سطح معنی دارp?0. 5 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که تزریق درون صفاقی عصاره زعفران ضربان قلب را در مقایسه با حالت شاهد در گروه یک افزایش می دهد. همچنین افزایش چشمگیر در ضربان قلب و کاهش چشمگیر در rr interval، p duration و pr interval در برخی دقایق در حضور توأم عصاره و استیل کولین، عصاره و اپی نفرین و در آخر عصاره و l-name در مقایسه با حالت کنترل(پایه) و حالت شاهد مشاهده گردید. می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که احتمالا عصاره الکلی زعفران اثر کرونوتروپیسم و اینوتروپیسم مثبت بر قلب، اثر آنتی کولینرژیک و تا حدودی اثری همسو با سیستم آدرنرژیک دارا می باشد. واژگان کلیدی : عصاره الکلی، زعفران، الکتروکاردیوگرام، ضربان قلب